Het in 1852 op de zogenaamde Calvarieberg op de Beltrumse begraafplaats geplaatste kruisbeeld wordt binnenkort onderdeel van een gemeentelijk monument. De constructie verkeerde door roest echter in zorgelijke staat, daarom is het kruisbeeld in 2014 gerestaureerd.
Op zaterdag 10 mei jl. zegende pastoor De Jong de poort en de Calvarieberg op de begraafplaats opnieuw in na een grondige opknapbeurt. Het zijn twee van de vele kenmerkende objecten die de Beltrumse begraafplaats rijk zijn. We kennen ze allemaal, maar wat is de achtergrond of betekenis ervan? We zullen telkens een van de objecten nader toelichten. Te beginnen met de Calvarieberg.
Het levensgrote kruisbeeld en de vier linden op de Calvarieberg zijn het opvallende middelpunt van onze begraafplaats. Toch is dit niet altijd zo geweest. Oorspronkelijk vormde de Calvarieberg het einde van de begraafplaats. In de loop der tijd is het door diverse uitbreidingen het middelpunt van de begraafplaats geworden. Calvarieberg, of Golgota, is de naam van de plaats buiten de muren van Jeruzalem waar Jezus van Nazareth volgens de evangeliën is gekruisigd. Volgens de traditionele voorstelling is Golgota een heuvel. Golgota betekent schedelplaats. Een andere naam voor Golgota is 'Caivarië' of 'Calvarieberg', die is afgeleid van Calvaria, de Latijnse naam voor Golgota.
Een Calvarieberg is een verhoging waarop een beeld of beeldengroep is geplaatst die de kruisiging voorstelt en die op veel katholieke begraafplaatsen voorkomt. In Beltrum hebben hier onder andere zeven pastores hun laatste rustplaats. Het oudste graf is dat van pastoor van Oij, de bouwpastoor en eerste pastoor van de Beltrumse parochie.
Onder het kruisbeeld zien we een grote gietijzer plaat met de volgende tekst:
Uit deze inscriptie, die uniek mag worden genoemd, valt op te maken dat het kruisbeeld en inscriptie dateren uit 1852 en zijn geplaatst ter herinnering aan de toen gehouden Missie. Deze vond plaats een jaar voordat de parochie zelfstandig werd. Een missie zou je kunnen vergelijken met wat we nu een retraite zouden noemen.
Zowel de Calvarieberg als het kruisbeeld met corpus zijn in 2013 volledig gerestaureerd. De vier linden en het kruisbeeld staan inmiddels op de gemeentelijke monumentenlijst.
Wie ons begraafplaats betreedt, passeert een prachtige gietijzeren toegangspoort. Deze dateert waarschijnlijk uit 1885-1890 gezien de uitvoering in rijk bewerkt smeed- en gietijzer. Een fraai staaltje van ambachtelijk vakmanschap, waarbij karakteristiek vooral de neogotische geïnspireerde krulmotieven en getordeerde spijlen. De draaihekken zijn gevat tussen gietijzeren sierposten in de vorm van kandelaberzuittjes die worden bekroond door pijnappels. De pijnappel vormt het symbool van wijsheid en volmaaktheid.
"De toegangspoort bestaat in het midden uit een voor begrafenisstoeten bestemd dubbel draaihek, geflankeerd door telkens één draaihek dat bedoeld is voor de dagelijkse toegang. De draaihekken bestaan uit rijk bewerkt smeedijzer.
De sierposten zijn in gietijzer uitgevoerd. Hiervan worden de middelste posten gevormd door ranke kandelaberzuiltjes op veelhoekige sokkels en met een gecanneleerde schacht en een bekronende pijnappel. De op de hoeken gelegen posten zijn minder hoog doorgestoken en opgezet zonder een sokkel. Ook deze posten worden bekroond door een pijnappel. De draaihekken bestaan uit getordeerde spijlen die met elkaar worden verbonden door horizontale en golvende regels. De gebogen regels vormen de bovenzijde van de hekken en zijn gecombineerd met neogotische krulmotieven en spiesvormen. Langs de middelste hekken loopt langs de onderzijde een dubbele regel met decoratieve kruisvormen. Deze hekken zijn in het midden en opzij gecombineerd met forse krulvormen en gedraaide kegelmotieven. Een uit gebakken klinkers bestaande dorpel markeert de onderzijde van de poort."
Uit: Redengevende beschrijving toegangspoort begraafplaats Achterom. in Beltrum, Monumenten Advies Bureau.
De toegangspoort is in 2012 volledig gerestaureerd en op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst
Het hekwerk dat onze begraafplaats afsluit, is tot monument verklaard
Monument voor ongedoopt gestorven kinderen
Monument in dierbare herinnering aan..
Monument en strooiveld.
Monument ter nagedachtenis aan onze overledenen sedert 1853
Urnenmuur (columbarium)
De Ster voor de ingang van de begraafplaats
Als je aan sterren denkt, dan zijn dat de lichtgevende hemellichamen, miljoenen in aantal, waarvan je er duizenden met het blote oog kunt zien als het donder wordt. Ze verschillen in kleur en sterkte van licht, en de sterrenkunde is een wetenschap op zich. Bij een vallende ster mag je zelfs een wens doen. Ook kun je personen bedoelen, die ergens in uitblinken, en dan nomen we ze sterren. Soms geven we iemand het teken van een ster als een onderscheiding om te stralen.
Door de geschiedenis heen hebben sterren altijd een grote rol gespeeld met eigen betekenis, We noemen de davidster, de ster van Bethlehem, de morgenster en de rode ster. Bij alle sterren gaat het om de uitstraling en herkenning. De ster wijst ergens naar toe.
Waarom dit verhaal vooraf? U hebt ongetwijfeld de werkzaamheden rondom onze kerk gezien; in de tuinen, bij het parochiecentrum en het hertenkamp. Het gaat om betere bereikbaarheid van de kerkelijke gebouwen en de begraafplaats hier in Beltrum. Tevens is het een mooie kans om allerlei verfraaiingen aan te brengen. Daarom komt voor de poort van onze begraafplaats een plateau met een veelkleurige ster.
Het geheel is negen bij negen, met daarin de ster van zeven bij zeven meter in een cirkel. De buitenkant rondom de aarde is met basaltsteen en de ster met granieten blokjes. Het ontwerp en de uitvoering is deskundig verzorgd door Willems, sierbestrating uit Borculo.
Wat is de betekenis van deze nieuwe ster?
De ster met acht punten wordt omgeven met acht hoeken in zwart; dat is het donker van de nacht. Acht hoeken in rood, acht hoeken in geel en het middelpunt in grijs - groen.
Je mag ze de kleuren noemen van geloof, hoop en liefde.
De uitstraling van deze ster is een teken van dankbaarheid aan al onze dierbaren die op onze begraafplaats de laatste rustplaats hebben gevonden. Ze worden voor ons als sterren, die we blijven eren en gedenken.
H. J. Scholten, em. Pastor. April 2006
Sterren stralen overal!
Tarieven begraafplaatsen R.-K. Parochie HH. Paulus en Ludger ook van de locatie Beltrum
Bekijk hier de folder: Afscheid nemen en herdenken in Beltrum
BEGRAVEN ZONDER GRAFZERK De laatste tijd krijgt de beheercommissie kerkhof Beltrum regelmatig de vraag of natuurbegraven of natuurlijk begraven in Beltrum ook mogelijk is. Natuurbegraven of natuurlijk begraven is begraven in de vrije natuur op een natuurbegraafplaats. Bij natuurlijk begraven wordt de begroeiing zoveel mogelijk in zijn geheel weer teruggeplaatst, zodat het graf weer opgaat in de natuur en de natuur zich verder kan ontwikkelen. Ieder graf is maar voor één persoon en is eeuwigdurend en wordt niet voorzien van een grafsteen, naamsvermelding of nummer. Natuurbegraafplaatsen vindt men vaak op landgoederen en beschermde natuurgebieden, kortom daar waar een eeuwigdurend grafrecht gewaarborgd is. Omdat het graf eeuwigdurend is, is de aankoop van zo’n graf vrij duur. In Beltrum kunnen we niet natuurlijk begraven. Wel heeft de beheercommissie een grasveld in vak E dusdanig ingericht dat daar begraven kan worden in een graf voor één of twee overledenen waarop geen grafzerk, naamsvermelding of beplanting geplaatst mag worden. Het graf wordt voorzien van een nummer en het grafrecht is voor een periode van 30 jaar en kan na het verstrijken van die periode niet verlengd worden. Enkele maanden na de begrafenis wordt het graf bedekt met gras zodat het weer deel uitmaakt van het grasveld en dus weer teruggegeven wordt aan de natuur en is voor de nabestaanden onderhoudsvrij.
Onderhoud graf
Zoals al eerder vermeld is het voor nabestaanden mogelijk om het onderhoud van het graf en grafzerk te laten verzorgen door de beheercommissie. Zeker voor mensen die verder weg wonen is dit een uitkomst. Voor € 15 per kwartaal wordt de gedenksteen schoongemaakt, onkruid gewied, blad verwijderd en het graf aangeharkt. Bent u geïnteresseerd of wilt u nadere informatie dan kunt u contact opnemen met Martin Bouwmeesters telefoon 0544-48 16 33 of 06 221 868 36. E-mail:
Voor nadere informatie kunt u ook terecht bij de leden van de Onderhoudsgroep, die praktisch elke maandagmiddag op het kerkhof aanwezig zijn. Beheercommissie kerkhof Beltrum
Klik op de afbeelding voor meer informatie